Trong bài giảng, suy tư về dụ ngôn người phú hộ và người nghèo Ladarô, Đức Thánh Cha nhắc các tín hữu rằng sẽ không có cử hành Thánh Thể nếu không có lòng cảm thông đối với người nghèo. Giáo hội quỳ gối trước Thánh Thể và thờ lạy Chúa hiện diện trong tấm bánh, “cũng biết cúi mình với lòng trắc ẩn trước những vết thương của những người đau khổ, nâng đỡ những người nghèo, lau đi những giọt nước mắt của những người bất hạnh, tự biến mình thành bánh của hy vọng và niềm vui cho mọi người.
Hồng Thủy – Vatican News
Sáng Chúa Nhật 25/9/2022, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chủ sự Thánh lễ kết thúc Đại hội Thánh Thể toàn quốc của Ý tại thành phố Matera. Do thời tiết xấu, thay vì di chuyển từ sân bay trực thăng ở nội thành Vatican, lúc 6 giờ 30 sáng Đức Thánh Cha đã rời Nhà trọ Thánh Marta, di chuyển đến sân bay Ciampino ở Roma, và đã đáp máy bay vào lúc 7 giờ để đi đến Matera.
Đại hội Thánh Thể toàn quốc của Ý lần thứ 27 diễn ra từ ngày 22 đến 25/9/2022 với chủ đề “Chúng ta hãy trở lại với hương vị của bánh. Vì một Giáo hội Thánh Thể và Hiệp hành.” Đã có khoảng 100 giám mục và 180 phái đoàn từ các giáo phận của Ý tham dự Đại hội.
Đến Gioia del Colle, Đức Thánh Cha di chuyển bằng xe hơi đến Matera và sau đó đến sân vận động 21/9 của Matera. Đón tiếp ngài tại đây có Đức Hồng Y Matteo Maria Zuppi, Tổng Giám mục Bologna, cũng là Chủ tịch Hội đồng Giám mục Ý; Đức cha Antonio Giuseppe Caiazzo, Tổng giám mục Matera-Irsina; và một số quan chức chính quyền địa phương.
Thánh lễ
Lúc 9g00, tại sân vận động, Đức Thánh Cha bắt đầu chủ sự Thánh lễ. Trong bài giảng, suy tư về đoạn Phúc Âm thánh Luca (16,19-31) trong đó thuật lại dụ ngôn người phú hộ và người nghèo Ladarô, Đức Thánh Cha nhắc các tín hữu rằng sẽ không có cử hành Thánh Thể nếu không có lòng cảm thông đối với người nghèo. Ngài mời gọi các tín hữu “quay trở lại với hương vị của bánh để nhớ rằng trong khi cuộc sống của chúng ta trên trần thế này đang bị tiêu hao, thì Bí tích Thánh Thể cho chúng ta nếm hưởng trước lời hứa về sự phục sinh và hướng dẫn chúng ta đến sự sống mới, một sự sống chiến thắng sự chết.”
Mở đầu bài giảng Đức Thánh Cha nói rằng Chúa quy tụ chúng ta quanh bàn tiệc của Người và hiến chính mình làm bánh cho chúng ta. Tuy nhiên, ngài lưu ý: “Tin Mừng chúng ta vừa nghe nói với chúng ta rằng bánh không luôn luôn được chia sẻ trên bàn ăn của thế giới; hương thơm của sự hiệp thông không phải lúc nào cũng tỏa ra; bánh không luôn luôn được bẻ ra trong sự công bằng.”
Mời gọi các tín hữu suy tư về dụ ngôn được Chúa Giêsu thuật lại, trong đó, một bên là người phú hộ với gấm vóc lụa là, phô trương sự sang trọng và tiệc tùng xa hoa; một bên là người đàn ông nghèo, mình đầy vết loét, đang nằm ở cửa, hy vọng được ăn những mảnh vụn rơi xuống từ bàn ăn của người giàu. Và trước sự mâu thuẫn này, Đức Thánh Cha mời các tín hữu tự hỏi: “Bí tích Thánh Thể, nguồn mạch và đỉnh cao của đời sống Kitô hữu, mời gọi chúng ta điều gì?” Và Đức Thánh Cha chia sẻ với các tín hữu hai suy tư.
Sự tối thượng của Thiên Chúa
Trước hết, Bí tích Thánh Thể nhắc nhở chúng ta về sự tối thượng của Thiên Chúa. Theo Đức Thánh Cha, người giàu có trong dụ ngôn không hướng đến tương quan với Thiên Chúa: “Ông ta chỉ nghĩ đến hạnh phúc của mình, thỏa mãn nhu cầu của mình và tận hưởng cuộc sống. Ông chiều chuộng bản thân và tôn thờ của cải thế gian, khép kín trong thế giới nhỏ bé của riêng mình. Tự mãn, say sưa với tiền bạc, mê muội trước sự phù phiếm, không còn chỗ cho Thiên Chúa trong cuộc sống của ông bởi vì ông chỉ tôn thờ chính mình.”
Đức Thánh Cha nhận định rằng đây là một thực tế đáng buồn mà chúng ta tiếp tục thấy ngày nay “khi chúng ta nhầm lẫn giữa điều chúng ta là với những gì chúng ta có. Khi chúng ta đánh giá mọi người bằng sự giàu có của họ, tước hiệu mà họ thể hiện, vai trò mà họ nắm giữ hoặc nhãn mác trên trang phục họ mặc.” “Đó là tôn giáo của sở hữu và thể hiện, điều thường thống trị thế giới này, nhưng cuối cùng lại khiến chúng ta trắng tay.”
Trong khi người giàu không được gọi tên cụ thể, nhưng chỉ được gọi cách chung chung theo của cải mà ông có, thì người nghèo có một cái tên: Ladarô, có nghĩa là “Thiên Chúa sẽ giúp đỡ.”
Thờ phượng Thiên Chúa chứ không phải chính mình
Đức Thánh Cha nói: “Dù sống trong hoàn cảnh nghèo khó và bị gạt ra ngoài lề xã hội, nhưng phẩm giá của ông vẫn nguyên vẹn bởi vì ông sống trong tương quan với Thiên Chúa. Trong tên của ông có điều gì đó của Thiên Chúa và Thiên Chúa là niềm hy vọng không gì lay chuyển được của cuộc đời ông.” Và ngài nhận định: “Đây là thử thách mà Bí tích Thánh Thể đặt ra cho cuộc sống của chúng ta: thờ phượng Thiên Chúa chứ không phải chính mình.”
Mời gọi các tín hữu đặt Thiên Chúa làm trung tâm của cuộc đời, Đức Thánh Cha nói rằng “nếu chúng ta tôn thờ chính mình, chúng ta chết vì ngạt thở bởi sự chật chội của bản thân mình; nếu chúng ta tôn thờ của cải thế gian này, chúng sẽ chiếm hữu chúng ta và biến chúng ta thành nô lệ; nếu chúng ta tôn thờ vị thần của dáng vẻ bên ngoài và đắm mình trong sự lãng phí, thì sớm muộn gì cuộc sống cũng sẽ mang đến cho chúng ta một hóa đơn.”
Ngược lại, Đức Thánh Cha nói thêm, khi tôn thờ Chúa Giêsu hiện diện trong Bí tích Thánh Thể, chúng ta cũng nhận được một “diện mạo” mới cho cuộc sống của mình: “Tôi không phải là những thứ tôi sở hữu và những thành công tôi cố gắng đạt được; giá trị cuộc sống của tôi không phụ thuộc vào việc tôi có thể khoe ra bao nhiêu, cũng không giảm đi khi tôi thất bại và gục ngã.” “Tôi là một người con được yêu thương; tôi được Thiên Chúa chúc lành; Người đã mặc cho tôi vẻ đẹp và muốn tôi thoát khỏi mọi ràng buộc. Ai thờ phượng Thiên Chúa sẽ không trở thành nô lệ của bất cứ ai.”
Yêu thương anh chị em
Đức Thánh Cha chia sẻ ý tưởng thứ hai: Bí tích Thánh Thể kêu gọi chúng ta yêu thương anh chị em của mình. Bánh Thánh Thể là Bí tích của tình yêu, là “chính Chúa Kitô tự hiến mình và phân chia chính mình vì chúng ta và yêu cầu chúng ta cũng làm như vậy.” Người giàu có trong bài Phúc Âm đã không thực hiện được nhiệm vụ này.
Vào cuối cuộc đời, Thiên Chúa cho người nghèo Ladarô được ở bên tổ phụ Ápraham, và tổ phụ nói rằng giữa người giàu có và họ đã có một vực thẳm (Lc 16,26). Từ điều này, Đức Thánh Cha nhắc các tín hữu rằng “Tương lai vĩnh cửu của chúng ta phụ thuộc vào cuộc sống hiện tại này: nếu chúng ta đào một hố sâu ngăn cách giữa mình và anh em của mình, chúng ta sẽ tự đào mồ chôn mình sau này. Nếu bây giờ chúng ta dựng những bức tường chống lại anh em của mình, chúng ta sẽ vẫn bị giam cầm trong sự cô đơn và cái chết.”
Hoán cải: từ thờ ơ sang cảm thông
Tiếp tục bài giảng, Đức Thánh Cha nhận xét rằng câu chuyện Kinh Thánh vẫn đang diễn ra trong thời đại chúng ta: “những bất công, những bất bình đẳng, sự phân bổ không đồng đều các nguồn lực trên trái đất, sự lạm dụng của kẻ quyền lực đối với kẻ yếu, sự thờ ơ với tiếng kêu của người nghèo, vực thẳm mà chúng ta đào bới hàng ngày tạo ra sự kỳ thị.” Chúng ta không thể thờ ơ trước những điều này.
Đức Thánh Cha kêu gọi các Kitô hữu nhận ra rằng Bí tích Thánh Thể là lời ngôn sứ về một thế giới mới, chính sự hiện diện của Chúa Giêsu yêu cầu chúng ta dấn thân để có thể có một cuộc hoán cải hữu hiệu: “từ thờ ơ sang cảm thông, từ lãng phí sang chia sẻ, từ ích kỷ đến tình yêu, từ chủ nghĩa cá nhân đến tình huynh đệ.”
Giáo hội Thánh Thể: cúi mình trước đau khổ của tha nhân
Theo Đức Thánh Cha, một Giáo Hội Thánh Thể phải được tạo nên bởi những người nam nữ “bẻ mình ra như tấm bánh cho tất cả những ai gặm nhấm sự cô đơn và nghèo khó, cho những ai khao khát sự dịu dàng và cảm thông, cho những người có cuộc sống đang đổ nát vì thiếu men tốt lành của hy vọng.” Đó là một Giáo hội quỳ gối trước Thánh Thể và thờ lạy Chúa hiện diện trong tấm bánh, nhưng “cũng biết cúi mình với lòng trắc ẩn trước những vết thương của những người đau khổ, nâng đỡ những người nghèo khổ, lau đi những giọt nước mắt của những người đau khổ, tự biến mình thành bánh của hy vọng và niềm vui cho tất cả mọi người.”
Trở lại với Thánh Thể: có Chúa Giêsu ở trung tâm và trở thành bánh dịu dàng và thương xót đối với tha nhân
Nhắc lại chủ đề của Đại hội, Đức Thánh Cha mời gọi những người hiện diện “trở lại với hương vị của bánh”, bởi vì trong khi chúng ta khao khát tình yêu và hy vọng, hoặc chúng ta đang tan nát bởi những thử thách và đau khổ của cuộc sống, thì Chúa Giêsu trở thành thức ăn nuôi sống chúng ta và chữa lành cho chúng ta và sai chúng ta ra đi mỗi ngày như những tông đồ của tình huynh đệ, công lý và hòa bình.
Đức Thánh Cha nói: “Chúng ta hãy trở lại hương vị của bánh để trở thành một Giáo hội Thánh Thể, đặt Chúa Giêsu ở trung tâm và trở thành bánh của sự dịu dàng và lòng thương xót cho tất cả mọi người.”